พจนานุกรมธาตุ

อกฺขติ. 
อกฺขิ, อกฺขํ นัยน์ตา, 
อกฺขโณติ.

อกฺขติ อกฺขิ อกฺขํ สงฺฆาเตสุ ปจฺจกฺขํ

• อกฺขิ นป. จักษุ, ตา, "เห็นประจักษ์"
• อกฺขํ นป. อินทรีย์มีจักษุเป็นต้น
• ปจฺจกฺขํ ค. ประจักษ์, ปรากฏ, แจ้งชัด, "อินทรีย์ถึงเฉพาะ" (ปฏิ-อกฺข -สูจิ) ใช้ได้ทุกอินทรีย์ เช่น ประจักษ์แก่ตา หู … ใจ

อคติ ย่อมไปคด. 
อคติ ความลำเอียง นามกิตก์. 
อคฺคติ. 
อคฺคิ, อคฺคินิ ไฟ.

อคติ

องฺคติ สตฺโต นิหีนภาวํ เอเตนาติ องฺคณํ กิเลสเพียงดังเนิน. 
ราคาทิ องฺคนฺติ เอตฺถาติ องฺคณํ. 
องฺคนฺติ ชานนฺติ เอเตนาติ องฺคุลํ. นิ้วสำหรับวัด. 
องฺคติ อุคฺคจฺฉตีติ องฺคุลิ นิ้วมือ.

องฺคติ องฺเคติ องฺโค องฺคํ องฺคณํ

• องฺโค ป. ชื่อของประเทศในอินเดียครั้งพุทธกาล แต่มักใช้เป็นพหุ. ว่า องฺคา.
• องฺคํ นป. องค์, อวยว; เหตุ, การณ์.
• องฺคณํ นป. อังคณ แปลได้เบ็น 3 นัย :-

1. '=ราคาทิกิเลสา' กิเลสมีราคะเบ็นอาทิ ดังบาลีว่า ราโค องฺคณํ.
2. '=มลํ' มลทิน หรือ '=ปงฺโก' เบือกตม, ของเปรอะเบื้อน ดังบาลีว่า ตสฺเสว รชสฺส วา องฺคณสฺส วา ปหานาย วายมติ.
3. '=วิวฏปฺปเทโส' 'ประเทศเบิด' ลาน, เนิน, ที่โล่งและกว้าง, ดังบาลีว่า เจติยงฺคณํ โพธิยงฺคณํ - ส.

อคติ ย่อมไปคด. 
อคติ ความลำเอียง นามกิตก์. 
อคฺคติ. 
อคฺคิ, อคฺคินิ ไฟ.

อคฺคติ อคฺคิ

• อคฺคิ ป. ไฟ. ศัพท์เป็นชื่อของไฟ 20 คือ อคฺคิ ธูมสิโข โชติ ชาตเวโท สิขี คินิ อคฺคินิ ภานุมา เตโช ปาวโก อติวโก อนโล หุตาสโน ธูมเกตุ เวสฺสานโร อจฺจิมา ฆตาสโน วายุสโช ทหโน กณฺหวตฺตนี - ส.

อคฺฆติ. 
อคฺโฆ ต้นทุน, ราคา. 
อคฺฆิยํ มีค่า. 
ภณฺฑํ อคฺฆาเปตฺวา, 
อคฺฆติ ควํ โคโป.

• อคฺฆติ การิต-อคฺฆาเปติ 
  อยํ ปาติ สตสหสฺสํ อคฺฆติ ถาดนี้ มีราคาแสนหนึ่ง หรือ ถึงแสนหนึ่ง ชาอ. 1/173. 
  สพฺเพว มยํ … มณี น อคฺฆาม เราทั้งหมด ไม่มีราคาถึงแก้วมณี หรือ มีราคาไม่ถึงแก้วมณี ธมฺอ. 5/32.
• อคฺฆ ป. นป. ราคา, ค่า; เครื่องบูชา, เครื่องสักการแขก, เครื่องต้อนรับแขก. (=มูล: ปูชน) อช. 424, 1048.
• อคฺฆิย [อคฺฆ+อิย] นป. เครื่องบูชา, เครื่องสักการแขก, เครื่องต้อนรับแขก. อช. 424.
• อคฺฆิย [อคฺฆ+อิย] ค. มีราคา, มีค่า. 
  รตนคฺฆิยกญฺจนคฺฆิยสทิสํ* อตฺตภาวํ ทิสฺวา เห็นอัตภาพคล้ายรตนะอันมีค่า แลทองคำอันมีค่าแล้ว (รตน+อคฺฆิย) ธมฺอ. 3/422.
  * อคฺฆิย หรือ อคฺฆิก นี้ โบราณแปลกันว่า พนม   ปุปฺผคฺฆิก ว่า พนมดอกไม้  ต่างประเทศว่า festoon work.
• อคฺฆนก, อคฺฆนิก ค. มีราคา, มีค่า. 
  ปาติอคฺฆนกํ ภณฺฑํ ภัณฑะมีค่าเท่าถาด, 
  สตสหสฺสคฺฆนิกํ สุวณฺณปาตึ ถาดทองคำมีค่าแสนหนึ่ง ชาอ. 1/173.
• อคฺฆาปนก หรือ -นิก ป. คนตีราคา, คนว่าราคา. ชาอ. 1/191

อฆยติ. 
อฆยนฺติ ปาปํ กโรนฺติ สตฺตา เอเตนาติ อฆํ ความชั่ว, ความเสื่อม, ความทุกข์

อเฆติ อฆยติ อฆํ อโฆ อนโฆ

• อฆํ อโฆ นป. ป. ชั่ว บาป; ทุกข์, ลำบาก; วิบัติ, ฉิบหาย; ฟ้า. อากาศ.
• อนโฆ ค. ปราศจากชั่ว; ปราศจากทุกข์; ปราศจากฉิบหาย [น+อฆ].

องฺฆเต. 
องฺฆนํ.

องฺกติ. องฺเกติ, องฺกยติ. 
องฺกิตํ, องฺกนํ เครื่องหมาย. 
องฺกิโต เครื่องหมาย. 
จกฺกงฺกิตจรโณ มีพระบาทหมายด้วยจักร หรือเป็นลายจักร. 
องฺโก เครื่องหมาย, รอย เช่น รอยตรา; ตัก, เอว, พก. 
องฺกุรํ หน่อ, 
ปริยงฺโก แท่น, บัลลังก์. 
ปลฺลงฺโก บัลลังก์. ปริ+องฺก, 
ปลฺลงฺกํ อาภุชิตฺวา 'คู้บัลลังก์' นั่งขัดสมาธิ์. 
สสงฺโก พระจันทร์, 'มีกระต่ายเป็นเครื่องหมาย', สส+องฺก.

องฺคยติ. 
องฺคํ, องฺคนํ, องฺคณํ, 
ปงฺคนํ, ปงฺคนา. 
ในกัปปทุมะแปลเหมือน องฺกธาตุ ในอเนกคณะ

อจติ, อจเต.

อญฺฉติ, อญฺจเต. 
อญฺจนํ การไป, การบูชา, เคารพ, นับถือ.

อจติ, อจเต.

อจฺจติ. 
อจฺจิ เปลวไฟ, 
อจฺจิมา ไฟ, ผู้มีรัศมี. 
อจฺจยติ. 
อจฺจิโต ผู้อันเขาบูชาแล้ว.

อจฺจติ อจฺจิโต อจฺจิ อจฺจิมา

• อจฺจิโต อา. พรหมาสุรสุรจฺจิโต ผู้อันพรหม อสุร และ เทวดา บูชาแล้ว - ส.
• อจฺจิ อิ. เปลวไฟ 'เขาบูชา'; รัศมี, แสง.
• อจฺจิมา ป. ไฟ 'มีรัศมี.'