พจนานุกรมธาตุ
ธาตุ Sort descending | อรรถ | ตัวอย่าง | หมวดธาตุ | |
---|---|---|---|---|
คุป |
ชิคุจฺฉเน เกลียด, ชัง |
ชิคุจฺฉติ ชิคุจฺฉา ชิคุจฺฉํ ชิคุจฺฉมาโน เชคุจฺฉี ชิคุจฺฉิตฺวา รูปสัมฤทธิเหล่านี้ ลง ฉ ปัจ.ๆ นี้อยู่ในพวก ปัจ. พิเศษ 3 ตัว คือ ข. ฉ. ส. ซึ่งลงในธาตุใดแล้ว ทำให้ธาตุนั้นแปลงรูปไปไกลมากจากรูปเดิม แทบคิดไม่เห็นธาตุ เช่น ฆส-กิน ฉ ปัจ. รูปสัมฤทธิ ชิคุจฺฉติ ปรารถนาจะกิน (ดูบาลีไวยากรณ์-อาขยาต). |
ภู (อ) [ธป] |
|
คุป |
โคปเน คุ้มครอง, ปกครอง |
โคปติ คุตฺโต โคปายิโต |
ภู (อ) [ธป] |
|
คุป |
รกฺขเน รักษา |
โคปติ โคปโก คุตฺโต โคปฺผโก
|
ภู (อ) [ธป] |
|
คุป |
สภายํ 'เจรจากัน,' ประชุมกัน |
โคเปติ โคปยติ |
จุร (เณ ณย) [ธป] |
|
คุป |
โคปนินฺทาสุ คุ้มครอง, รักษา; นินทา, ติเตียน |
โคปติ, |
ภู (อ) | |
คุป |
ทิตฺติยํ สว่าง, รุ่งเรือง |
โคเปติ, โคปยติ. |
จุร (เณ ณย) | |
คุป |
พฺยากุเล ยุ่งยาก |
โคปิยตีติ คุจฺโฉ, ถวโก กอ, ช่อ. |
ทิว (ย) | |
คุปฺผ |
คนฺถเน แต่ง, เรียบเรียง, ร้อยกรอง |
คุปฺผติ มาลํ มาลิโก. คุปฺ ผิโต, |
ภู (อ) | |
คุผ |
คนฺเถ ร้อยกรอง, แต่ง, เรียบเรียง |
โคผติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
คุผิ |
คนฺถเน แต่ง, เรียบเรียง, ร้อยกรอง |
คุปฺผติ มาลํ มาลิโก. คุปฺ ผิโต, |
ภู (อ) | |
คุพฺพ |
อุยฺยเม พยายาม |
ภู (อ) | ||
คุมฺพ |
ปิณฺฑีกเร ทำก้อน, ทำกอง |
คุมฺพติ. |
ภู (อ) | |
คุมฺพ |
คุมฺพเน เป็นกลุ่ม-หมู่-ก้อน |
|
ภู (อ) [ธป] |
|
คุร |
หึสาคตฺยํ เบียดเบียน; ไป. |
คุยฺยเต. |
ทิว (ย) | |
คุหุ |
สํวรเณ ระวัง, ปิดบัง |
คูหติ นิคฺคูหติ คุหา คุยฺหโก คุยฺหํ
|
ภู (อ) [ธป] |
|
คุหู |
สํวรเณ สำรวม, ปกปิด, ปิดบัง, ซ่อนเร้น |
คุหติ, นิคฺคุหติ. |
ภู (อ) | |
คุฬ |
รกฺขายํ รักษา, สงวน |
คุฬติ คุโฬ
|
ภู (อ) [ธป] |
|
คุฬ |
รกฺขาพฺยาฆาตโมกฺขนปริวตฺเตสุ รักษา; ทำลาย; ปลดปล่อย; เปลี่ยนแปลง |
คุฬติ. |
ภู (อ) | |
คุฬ |
โมกฺเข หลุด, พ้น |
ภู (อ) [ธป] |
||
คุฬ |
ปริวตฺตนมฺหิ 'เป็นไปรอบ,' หมุน, หัน; แลก, เปลี่ยน; กลิ้ง ฯลฯ |
ให้ดู คุฬ=รกฺขายํ ใน ธาตุปฺ. เล่มก่อนด้วย เพราะคงเป็นธาตุตัวเดียวกัน แต่เนื้อความมากออกไปเท่านั้น.
|
ภู (อ) [ธป] |
|
คู |
วจฺจจาเค ถ่ายอุจจาระ |
คุวติ. |
ภู (อ) | |
คเณจุ |
เถยฺยกรเณ ลัก, ขโมย |
คโณจติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
คเวส |
มคฺคเน แสวงหา, เสาะหา, ค้นหา |
คเวเสติ คเวสยติ |
จุร (เณ ณย) [ธป] |
|
คเวส |
มคฺคเน แสวงหา, เสาะหา |
คเวสติ. |
ภู (อ), จุร (เณ ณย) | |
ฆคฺฆ |
หาเส หัวเราะ |
ภู (อ) |