พจนานุกรมธาตุ
ธาตุ | อรรถ | ตัวอย่าง | หมวดธาตุ | |
---|---|---|---|---|
สุข |
ตํกฺริยายํ ในกริยาแห่งความสุขนั้น, ในการทำให้เป็นสุขนั้น |
สุขตีติ สุขิโต, สุขิตํ อันให้เกิดสุข. |
ภู (อ), จุร (เณ ณย) | |
สุงฺก |
วาจาสชฺชนวชฺชเน พูด; ตระเตรียม, จัดแจง; งดเว้น |
สุงฺเกติ, สุงฺกยติ. |
จุร (เณ ณย) | |
สุจ |
โสเก เศร้าโศก, เหี่ยวแห้งใจ |
โสจติ เอเตนาติ สุกฺกํ น้ำสัมภวะ. |
ทิว (ย) | |
สุฏฺฏ |
ตุจฺฉนาทเร เปล่า; ไม่เอื้อเฟื้อ |
สุฏฺเฏติ, สุฏฺฏยติ. |
จุร (เณ ณย) | |
สุฐ |
คตฺยาฆาเต กำจัดการไป, ช้า |
สุฏฺฐติ ปโย เสตุนา. โสฏฺฐติ. |
ภู (อ) | |
สุฐ |
อาลเสฺย เกียจคร้าน |
โสฐติ, โสฐยติ. |
จุร (เณ ณย) | |
สุฐิ |
โขฏเน ง่อย, กระจอก |
สุณฺฐติ. |
ภู (อ) | |
สุฐิ |
โสเส เหี่ยวแห้งไป |
สุณฺฐติ. สุณฺเฐติ, สุณฺฐยติ ปตฺตมาตปโต. |
ภู (อ), จุร (เณ ณย) | |
สุณ |
หึสากุลสนฺตานสปฺปเน เบียดเบียน; สืบตระกูล; ไป, ถึง, บรรลุ |
สุณติ ทฺวินฺนํ ชนานํ กุลสนฺตานํ กโรติ ปติฆรํ วา คจฺฉติ สสฺสุสสฺสูเรหิ วา สุณิตพฺพา หึสิตพฺพาติ สุณิสา ลูกสะใภ้. |
ภู (อ) | |
สุตฺต |
คนฺถเน ผูก, พัน, รัด, ร้อยกรอง |
สุตฺเตติ, สุตฺตยติ. |
จุร (เณ ณย) | |
สุถ |
หึสายํ เบียดเบียน |
โสถตีติ โสโถ, สยถุ โรโค โรคมือเท้าบวม. |
ภู (อ) | |
สุทิ |
โสภเน งาม |
สุนฺทตีติ สุนฺทรํ. |
ภู (อ) | |
สุธ |
สุทฺธยํ หมดจด |
สุชฺฌติ. |
ทิว (ย) | |
สุน |
คติสทฺเท ไป, ถึง, บรรลุ; ทำเสียง, ออกเสียง |
สุนติ คจฺฉติ สทฺทายติ วาติ สุโน, สุนโข, สาโน, สูโน, โสโณ, สูวาโน สุนัข, หมา. |
ภู (อ) | |
สุนฺธ |
สุทฺธิโสธเน หมดจด, ชำระ |
สุนฺธติ, สุนฺธเต ชเลน โลโก. |
ภู (อ) | |
สุนฺธ |
สุทฺธฺยํ หมดจด |
สุนฺเธติ, สุนฺธยติ. |
จุร (เณ ณย) | |
สุป |
สเย นอน |
สุปติ. |
ภู (อ) | |
สุปฺป |
ปมาณิ, ปมาเณ ประมาณ, เปรียบเทียบ, ชั่ง, ตวง |
สุปฺเปติ สุปฺปยติ ธญฺญํ คิหี. |
จุร (เณ ณย) | |
สุภ |
ทิตฺติหึสาสุ สว่าง, รุ่งเรือง; เบียดเบียน |
โสภติ. |
ภู (อ) | |
สุภ |
ปหาเร ประหาร, ทุบตี |
สุมฺภติ, สุมฺโภติ. |
รุธ (ํอ) |