พจนานุกรมธาตุ
ธาตุ Sort descending | อรรถ | ตัวอย่าง | หมวดธาตุ | |
---|---|---|---|---|
ทุหู |
อนิฏฺฐาจาเร ประพฤติในสิ่งที่ไม่น่าปรารถนา, ประพฤติชั่ว |
ทุหยติ ย่อมทำชั่ว, ทำลาย. |
ทิว (ย) | |
ทู |
เขเท ลำบาก |
ทูยเต. |
ทิว (ย) | |
ทู |
วธคเต ฆ่า; เบียดเบียน; ไป, ถึง, บรรลุ |
ทูโณติ, ทูณุเต. ทูนาติ. |
สุ (ณุ ณา อุณา), กี (นา) | |
ทูภ |
สนฺถมฺเภ พยุงไว้, ค้ำไว้ |
ทูเภติ ทุภยติ |
จุร (เณ ณย) [ธป] |
|
ทูส |
นาเส ทำลาย |
ทูเสติ. |
จุร (เณ ณย) | |
ทฺรุ |
ปคฺฆรเณ ไหลออก |
ทฺรวติ. |
ภู (อ) | |
ทฺวร |
สํวเร สำรวม, ปิดกั้น |
ทฺวรติ เอเตนาติ ทฺวารํ ประตู, จักขุทวาร ฯลฯ. |
ภู (อ) | |
ทฺวร |
สํวรเณ ระวัง, ปิด, รักษา |
ทฺวารติ ทฺวารํ-รา
|
ภู (อ) [ธป] |
|
ทํส |
ทิตฺติทสฺสนทํสเน สว่าง, รุ่งเรือง; แสดง; กัด, ทำลาย |
ทํสติ, ทํเสติ, ทํสยติ. วิทํเสติ, วิทํสยติ สุริโย อาโลกํ. |
ภู (อ), จุร (เณ ณย) | |
ทํส |
ทํสเน กัด, เคี้ยว |
ทํสติ วิทํสติ ทนฺโต ทนฺโต ป. ทนต์, ฟัน, 'กัด.' |
ภู (อ) [ธป] |
|
ทํส |
ทํสเน กัด, เคี้ยว |
ทํเสติ ทํสยติ ทํสโน
|
จุร (เณ ณย) [ธป] |
|
ทํสิ |
ฑํสเน; ทสฺสเน จ กัด, เคี้ยว; เห็น, ดู* |
ทํเสติ ทํสยติ วิทํเสติ วิทํสยติ * น่าจะหมายความว่า แสดง ด้วย เพราะมีบาลีในสิคาลสูตรว่า หิริโกปินนิทฺทํสนี หรือ ที่ว่า ทนฺตวิทํสกหสิตํ … |
จุร (เณ ณย) [ธป] |
|
ธก |
ปฏิฆาเต; คติยํ จ ฆ่า, กำจัด; ไป, ถึง, เป็นไป |
ธกติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
ธกฺก |
นาสเน ทำลาย |
ธกฺกยติ ปาปํ เต. |
จุร (เณ ณย) | |
ธขิ |
อิจฺฉาโฆรรุเต ปรารถนา; ร้องดัง, ร้องอย่างกรีดกราด |
ธงฺขติ. |
ภู (อ) | |
ธขิ |
โฆรวาสิเต*; กงฺขายํ จ อบรมน่ากลัว; ระแวง, สงสัย * คำว่า โฆรวาสิเต นี้ สันนิษฐานไว้แล้ว ดูเชิงอรรถหน้า 184 หมายความว่า ร้อง, หอน อย่างน่ากลัว. |
ธงฺขติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
ธช |
ยายเน ไป |
ยถา วาตํ ธชตีติ ธโช, เกตุ ธง. |
ภู (อ) | |
ธช |
คติยํ ไป, ถึง, เป็นไป |
ธชติ ธโช ธญฺชติ ธญฺชนํ
|
ภู (อ) [ธป] |
|
ธชิ |
คตฺยํ ไป, ถึง, บรรลุ |
ธญฺชติ. |
ภู (อ) | |
ธชิ |
คติยํ ไป, ถึง, เป็นไป |
ธชติ ธโช ธญฺชติ ธญฺชนํ
|
ภู (อ) [ธป] |
|
ธน |
ยาจเน ขอ |
มาตา หิ ตว อิรนฺธติ, วิธูรสฺส หทยํ ธนิยติ. |
ทิว (ย) | |
ธน |
สทฺทธญฺเญสุ เสียง; มีปัญญา และสิริ |
ธนติ, ธนฺติ. |
ภู (อ) | |
ธน |
ธญฺเญ มีโชคดี, มีโชคลาภ, จำเริญ |
ธนฺติ ธนติ ธนิตํ ธญฺญํ
|
ภู (อ) [ธป] |
|
ธน |
สทฺเท ออกเสียง |
ธนติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
ธน |
สทฺเท ออกเสียง |
ธเนติ ธนยติ ธนี ธนํ
|
จุร (เณ ณย) [ธป] |