พจนานุกรมธาตุ
ธาตุ | อรรถ | ตัวอย่าง | หมวดธาตุ | |
---|---|---|---|---|
อฑ |
พฺยาปิ ซึมซาบ; แผ่ซ่านไป |
อฑโณติ. |
สุ (ณุ ณา อุณา) | |
อฑ |
อุยฺยเม ขวนขวาย |
อฑติ. |
ภู (อ) | |
อฑิ |
อณฺฑตฺเถ ออกไข่, วางไข่ |
อณฺฑติ. |
ภู (อ) | |
อฑฺฑ |
อภิโยคอติกฺกมหึสาสมาธีสุ ประกอบ, ปรุงแต่งขึ้น; ก้าวล่วง; เบียดเบียน; ตั้งมั่น |
อฑฺฑติ. ตามมติคัมภีร์ทางศาสนาใช้ ฏ ซ้อนตัว ทั้งหมด เช่น |
ภู (อ) | |
อณ |
ชีวเน เป็นอยู่ |
อณฺยเต ชโน, ทุกฺเขน ชีวตีตฺยตฺโถ. |
ทิว (ย) | |
อณ |
สทฺทชฺฌเย ออกเสียง; ท่อง, สาธยาย |
อณติ. |
ภู (อ) | |
อต |
พนฺธคมนสาตจฺจปาปเนสุ ผูกมัด; ไป; ไปติดต่อกัน, ถึงติดต่อกัน |
อตติ ภวาภวํ ธาวนฺโต ชาติชรามรณาทิเภทํ, อเนกวิหิตํ สํสารทุกฺขํ อตติ สตตํ คจฺฉติ ปาปุณาตีติ อตฺตา. ตน, ผู้ไปสู่ภพ, ผู้ถึงทุกข์. |
ภู (อ) | |
อติ |
พนฺเธ ผูก |
อนฺตติ. |
ภู (อ) | |
อตฺถ |
ยาเจ ขอ, ปรารถนา, มุ่งหวัง, อ้อนวอน |
อตฺเถติ. |
จุร (เณ ณย) | |
อท |
ภกฺขรกฺขเณ กิน; รักษา |
สุขทุกฺขํ อทติ ภกฺขติ ชาติชรามรณาทีหิ วา อทิยเต ภกฺขิยเตติ อตฺตา. |
ภู (อ) | |
อทิ |
พนฺธเน ผูก, มัด, ล่าม, พัน |
อนฺทติ เอเตนาติ อนฺทุ, สงฺขลิกา โซ่ตรวน. |
ภู (อ) | |
อทฺท |
คติยาจเนสุ ไป, ถึง, ขอ, อ้อนวอน |
อทฺทติ. |
ภู (อ) | |
อทฺท |
วเธ ฆ่า, ตี, ประหาร |
อทฺเทติ, อทฺทยติ. |
จุร (เณ ณย) | |
อน |
ปาณชีวเน หายใจ, เป็นอยู่ |
อนติ, อนฺยเต. |
ภู (อ), ทิว (ย) | |
อนฺธ |
ทิฏฺฐิวินาเส ความเสื่อมแห่งดวงตา, ตาบอด |
อนฺเธติ, อนฺธยติ. |
จุร (เณ ณย) | |
อป |
ปาปุเณ ไป, ถึง, บรรลุ |
อโปสิ อีสตฺตํ อคมีติ อปฺปํ อพหุ น้อย, ไม่มาก. |
สุ (ณุ ณา อุณา), ตน (โอ ยิร) | |
อพิ |
สทฺเท เปล่งเสียง, ออกเสียง, มีเสียง |
อมฺพติ อมฺพํ ปุตฺโต. |
ภู (อ) | |
อพฺพ |
คุมฺพนหึสาคตีสุ รวมกลุ่ม; เบียดเบียน; ไป, บรรลุ |
อพฺพติ อมฺพิยติ วา สทฺทํ กโรตีติ อมฺพุ น้ำ. |
ภู (อ) | |
อพฺภ |
คติยํ ไป, ถึง, บรรลุ |
อพฺภติ อเนกสตปฏโล หุตฺวา อุคฺคจฺฉตีติ อมฺโภ หมอก, เมฆ. |
ภู (อ) | |
อภิ |
สทฺเท ทำเสียง, ออกเสียง |
อมฺภติ สทฺทํ กโรตีติ อมฺโภ น้ำ. |
ภู (อ) |