พจนานุกรมธาตุ

ทฺรวติ. 
ทฺรโว ความเหลว, การไหล, น้ำ. 
อาโปธาตุ ทฺรวรสา.

ทฺวรติ เอเตนาติ ทฺวารํ ประตู, จักขุทวาร ฯลฯ.

ทํสติ, ทํเสติ, ทํสยติ. วิทํเสติ, วิทํสยติ สุริโย อาโลกํ. 
ทํสโนติ ทนฺโต. 
ทํสนฺติ ขาทนียํ วา โภชนียํ วา เอเตนาติ ทํสโน ฟัน. 
ทํสมกสํ.

ธกฺกยติ ปาปํ เต.

ธงฺขติ. 
ธงฺโข กา, กาน้ำ. แต่ในมคธเป็น ธงฺโก.

ยถา วาตํ ธชตีติ ธโช, เกตุ ธง. 
ธชคฺคํ ยอดธง.

ธญฺชติ.

มาตา หิ ตว อิรนฺธติ, วิธูรสฺส หทยํ ธนิยติ.

ธนติ, ธนฺติ. 
ธนิ เสียง, 
ธนํ ทรัพย์, 
ธนุ ธนู. 
ธญฺญํ สิริ, บุญ, ความดี. 
ธญฺโญ คนมีบุญ.

สงฺขํ ธมตีติ สงฺขธมโก ผู้คนเป่าสังข์, ตถา เภริธมโก. 
ธมนฺติ เอตาย วีณาทโยติ ธมณิ, ธมนี สิรา สายเอ็น. 
อคฺคึ ธมติ สมุฏฺฐาเปติ อตฺตานํ.

ธรติ. 
สพฺพโลกํ ธรตีติ ธรณี, ธรา แผ่นดิน.

ธรติ, ธรเต. 
อาธาโร ที่รองรับ. 
ธารา ลำธาร. 
ธาเรติ. 
อตฺตโน สภาวํ ธาเรตีติ ธมฺโม.

ธสฺสติ ธสฺสยติ ขโล, 
ธสฺสยติ อคฺคึ ปโย.

ธสฺสติ. 
ธสฺสิตฺวา.

นิธึ นิเธติ ปุริโส. 
นิธิ นาม นิธียติ. 
ตว สุนิหิโต สนฺโต. 
กุหึ เทว นิทหามิ. 
นิธานวตี วาจา. 
สนฺนิธึ ทานิ กฺรุพฺพสิ.

ปริทหติ. 
ปริธี การทรงไว้รอบ, รัศมี, ทรงกลด. 
โย วตฺถํ ปริทเหสฺสติ. ปริธสฺสติ.

วิทธาติ. 
วิธาตา ผู้ทำ, ผู้จัดแจง. 
วิธียเต วิธิ, วิธานํ การจัดทำ, แบบอย่าง, วิธี.

อปิธาติ. 
อปิธาย. 
อปิธานํ ฝาปิด. 
อปิเธตุํ มหาสินฺธุํ. 
ถ้าลบ อ จะมีรูปเป็น ปิธหติ, ทฺวารํ ปิทหิตฺวา, ปิธาย, ปิเธตุํ, ปิธานํ.

ภควา สกลโลกสฺส หิตํ ทธาติ. 
ปุริโส อตฺถํ สํวิเธติ. 
ลงการิตปัจจัย เป็น วิธาเปติ, สํวิธาเปติ.

สนฺธาติ. 
สทฺทหตีติ สทฺธา, สทฺทหนา ความเชื่อ. 
สทฺเธยฺยวจสา อุปาสิกา. 
สมฺมา ธิยตีติ สนฺธิ การต่อ. 
ปฏิสนฺธิ. 
เป็นทิวาทิคณะก็มี เช่น สนฺธิยติ.