พจนานุกรมธาตุ

ธมฺมํ พฺยาปาเต ธีโร. 
พฺยาปาโร ความเพียร.

ปาเลติ ปาลยติ ปลํ

• ปลํ  นป. มาตรา เครื่องวัด หรือ ชั่งน้ำหนัก อย่างหนึ่ง, 'ตัด หรือ ชำระความสงสัยของโลก'
  วิ. โลกสฺส วิมตึ ปาเลติ ลุนาติ โสเธติ จาติ ปลํ - ส. [เป็น ผลํ ก็มี].

ปเลติ ปลยติ
อา. ปเลติ รสมาทาย  (ภมร) ถือเอารสแล้วก็บินไป - ส.

วาเตน ปลติ คจฺฉตีติ ปลาลํ ฟาง. 
อตฺถํ ปเลติ น อุเปติ สงฺขํ. 
คาโว ปลติ ปาเลตีติ โคปาโล.

โลกสฺส วิมตึ ปาเลติ ฉินฺทติ โสเธติ จาติ ปลํ ชื่อมาตราน้ำหนักประมาณ 4 ออนซ์.

ปลกฺขติ. 
ปลกฺโข ต้นโพธิ์, ต้นไทร. 
ปลกฺขทีโป

ปลวตีติ ปลโว เรือ. 
ในคัมภีร์โลกียะ ท่านใช้ ป ซ้อน ล มีรูปเป็น ปฺลโว หรือสำเร็จมาจาก ปฺลุ ธาตุก็ได้. ปฺลโว เรือ, กระต่าย, กบ, ลิง เป็นต้น.

ปลายติ.

ปลุสฺสติ.

ปลุสฺนาติ. 
ธาตุนี้ ปฺลุส ธาตุก็เรียก.

ปโลสติ, ปฺโลสติ. 
ปโลสิตฺวา. 
ธาตุนี้ ปฺลุสุ ธาตุก็เรียก.

ปลฺลติ. 
อปลฺลี อคจฺฉิ อุปกเม ตสฺมาติ ปลฺลลํ, ปลฺเล นินฺนฏฺฐาเน วา อลนฺติ ปลฺลํ บ่อโคลน. 
ปลฺลิยตีติ ปลฺลวํ, กิสลยํ. ข้อ, หน่อ, ยอดต้นไม้.

ปสติ

ปเสติ ปสยติ
ปาโส ปสุ

• ปาโส  บาส, บ่วง, 'เครื่องผูก.' หตฺถปาโส หัตถบาส, 'บ่วงมือ,' ระยะประมาณ 2 ศอกคืบเป็นต้น - ส.
• ปสุ  ปสุ, สัตว์เลี้ยง, 'เขาผูกไว้.' [จาก ปส นี้  อีกนัย จาก ป+สุ 'เกิด' - ส.].

ปสติ ปาโส ปสุ

• ปาโส  บาส, บ่วง, 'เครื่องผูก.' หตฺถปาโส หัตถบาส, 'บ่วงมือ,' ระยะประมาณ 2 ศอกคืบเป็นต้น - ส.
• ปสุ  ปสุ, สัตว์เลี้ยง, 'เขาผูกไว้.' [จาก ปส นี้  อีกนัย จาก ป+สุ 'เกิด' - ส.].

ปสยติ.

ปสติ. ปสนฺติ, ปาเสนฺติ พนฺธนฺติ ปีเฬนฺติ วา มิเค เตนาติ ปาโส บ่วง. 
หตฺถปาโส บ่วงมือ. 
ปเสติ, ปาเสติ, ปสยติ.

ปสติ โคจรํ วิตฺถาเรตีติ ปสุ บุตร. 
ปสเต กิตฺตึ วิชฺชา.

ปํเสติ ปํสยติ

วณฺณสมฺปตตึ ปสยติ นาเสตีติ ปํสุ, มตฺติกา ดิน, ดินร่วน, ฝุ่น. 
ปํสุกูลํ วตฺถํ ผ้าเปื้อนฝุ่น. 
ธาตุนี้ ปํสุ ธาตุก็เรียก

ปสูยติ ปสูตา

• ปสูตา  หญิงคลอดบุตร