สนฺท

สนฺทติ อภิสนฺโท นิสฺสนฺโท สนฺทนํ สํสนฺทนํ-นา สนฺทโน

• สนฺทติ  อา. อุทกํ สนฺทติ น้ำไหลไป - ส.
• อภิสนฺโท นิสฺสนฺโท =วิปาโก วิบาก, ผล 'ไหลออกจากเหตุ,' มหนฺโต ปุญฺญาภิสนฺโท ผลแห่งบุญใหญ่ - ส.
• สํสนฺทนํ-นา  นป. อิ. สังสนทนา* 'ความไหลไปพร้อมกัน หรือด้วยกัน,' ความรวมกัน, ระคนกัน, คลุกเคล้ากัน; ความเทียบเคียงกัน สอบกัน [สํ+-สนฺท] 
  อา. ติลเตเลน สํสนฺทิตฺวา ระคนหรือเคล้าด้วยน้ำมันงา (ธรรมบท อ. 5/26). 
  อตฺตโน มนฺตํ สพฺพญฺญุตญาเณน สํสนฺเทติ เทียบมนต์ของตนกับสัพพัญญุตญาณ (ธรรมบท อ. 4/576). 
  ทิฏฺฐสํสนฺทนาปุจฺฉา ถามเพื่อสอบสิ่งที่ตนเห็น. 
  ปณฺฑิเตหิ สทฺธี สํสนฺทนตฺถาย เพื่อสอบกับนักปราชญ์ ท.  
  ปุจฺฉา มี 5 คือ
  1. อทิฏโชตนาปุจฺฉา ถามเพื่อให้กระจ่างในสิ่งที่ตนยังไม่เห็น
  2. ทิฏฺฐสํสนฺทนาปุจฺฉา ถามเพื่อสอบสิ่งที่ตนเห็นแล้ว
  3. วิมติจฺเฉทนาปุจฺฉา ถามเพื่อตัดสงสัย
  4. อนุมติปุจฺฉา ถามเพื่อได้รับอนุมัติ
  5. กเถตุกามฺยตาปุจฺฉา ถามโดยใคร่จะกล่าวเอง (ปปญฺจสูทนี 2/451-2 และที่อื่นๆ).
• สนฺทโน  ป. รถ, 'วิ่งไป'. 
  อา. สหสฺสยุตฺตํ อภิรุยฺห สนฺทนํ ขึ้นสู่รถอันเทียมด้วยม้า 1,000 ตัว (สุธาโภชนชาตก).

* ที่จะคำนี้เอง ที่มามีความหมายในภาษาไทยว่า เจรจากัน พูดกัน ผู้รู้มักใช้ว่า สังสันทนา เพื่อให้รูปไม่เลือน เลื่อนแต่ความ   คนสามัญมักใช้ว่า สั่งสนทนา แต่ในที่สุดทั้ง สัง และ สั่ง หายไป เหลือแต่ สนทนา  อย่างไรก็ดี คำสนทนานี้ ถ้าจะถือว่าเป็นบาลี ควรบัญญัติว่าเป็นบาลีกลาย ซึ่งกลายทั้งรูปทั้งความ ไม่ใช่บาลีแท้ เพราะบาลีไม่มีรูปซึ่งมีความหมายเช่นนั้น (ผู้แต่ง).