กณ

อรรถของธาตุ
นิมีลเน

หลับตา, ตาบอด

ตัวอย่าง

กาเณติ กาณยติ กาโณ

  • กาโณ  คนตาบอด (ข้างเดียวก็ตาม หรือ 2 ข้างก็ตาม). แต่พระอรรถกถาจารย์กล่าวว่า "บอดข้างเดียว เรียก กาณะ บอด 2 ข้าง เรียก อันธะ." เกณฑ์นี้ถ้าใช้ในที่ๆ ศัพท์ทั้ง 2 นี้มาด้วยกันก็ควร แต่ถ้ามาคนละแห่ง ใช้ไม่ได้ ผิดลักษณะ ใน กาณกจฺฉโปปมสุตฺต. 
    แม้อรรถกถาโกสลสํยุตฺตก็กล่าวชัดว่า "บอดข้างเดียว หรือ 2 ข้างก็ตาม เรียก กาณ".  หลักเทียบเกณฑ์นี้ เช่นบาลีว่า โอวเทยฺยานุสาเสยฺย พึงกล่าวสอนและสั่งสอน. โอวาท และ อนุสาสน ถ้ามาด้วยกันเช่นนั้น จะอธิบายต่างกันก็ควร ถ้าไม่มาด้วยกัน เนื้อความก็อย่างเดียวกัน - ส. (ดู อนฺธ).
หมวดธาตุ
จุร (เณ ณย)
คาถา/หน้า
475
ที่มา
ธป

Comments

Restricted HTML

  • Allowed HTML tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Lines and paragraphs break automatically.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.