วส

อรรถของธาตุ
นิวาเส

อาศัย, อยู่

ตัวอย่าง

วสติ วสิยติ วจฺฉติ ปริวาโส นิวาโส อาวาโส อุปวาโส อุโปสโถ วิปฺปวาโส 
จิรปฺปวาสี ปวาโส สํจฺฉโร-รํ วตฺถุ วตฺถํ วสุ วาสโว วาสุกี

  • ปริวาโส  ปริวาส, อยู่ต่างหาก, แยกอยู่ หรือ อยู่ภายในที่มีกำหนดอย่างภิกษุต้องสังฆาทิเสสแล้วอยู่ปริวาส [ปรี+-วส]
  • นิวาโส  นิวาส, อยู่อาศัย' ที่อยู่, ที่อาศัย [นิ+วส].
  • อาวาโส  อาวาส, ที่อยู่, วัด [อา+-วส].
  • อุปวาโส  อุปวาส, การจำศีล, 'อยู่อดอาหาร' อย่างวิธีรักษาอุโบสถ ไม่บริโภคอาหารในเวลาวิกาล [อุป+วส] 
    วิ. อนฺเนน วชฺชิโต วาโส อุปวาโส - ส.
  • อุโปสโถ  อุโบสถ 
    วิ. อุปวสนฺติ เอตฺถาติ อุโปสโถ. 
    หมายความได้:-
    1. การแสดงปาฏิโมกข์  
      ดังบาลีว่า อายามาวุโส กปฺปิน อุโปสถํ คมิสสาม.
    2. ศีล  
      ดังบาลีว่า เอวํ อฏจงฺคสมนฺนาคโต โข วิสาเข อุโปสโถ อุปวุตฺโถ.
    3. การอดอาหาร  
      ดังบาลีว่า สุทฺธสส เว สทา ผคฺคุ สุทฺธสสุโปสโถ สทา.
    4. ชื่อ  
      ดังบาลีว่า อุโปสโถ นาม นาคราชา.
    5. วันอุโบสถ  
      ดังบาลีว่า น ภิกฺขเว ตทหุโปสโถ สภิกขุกา อาวาสา - ส.
  • วิปฺปวาโส  วิปฺปวาส, ปราศจาก, จากไป [วิ+ป+วส].
  • จิรปฺปวาสี  ผู้ค้างแรมในที่อื่นนาน, ผู้ไปจากบ้านเสียนาน [จิร+ป+วส].
  • ปวาโส  ประพาส, ไปจากบ้าน, ค้างแรมในที่อื่น หรือเมืองอื่น [ป+วส].
  • สํจฺฉโร-รํ  ป. นป. สังวัจฉร, สังวัตสร, สมพัตสร, ปี [สํ+วส-นิวาเส - สูจิ].
  • วตฺถุ  นป. วัตถุ, พัสดุ, สิ่ง, สิ่งของ; เหตุ, การณ์; ที่, ที่ดิน  เช่นที่นา ที่สวนเป็นต้น; 
    สิ่งพิเศษ คือ พระรัตนตรัย พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ [จาก วส นี้ - สูจิ].
  • วตฺถํ  นป. พัตถ์ พัสตร์, ผ้า, 'เครื่องอาศัย'.
  • วสุ  นป.
    1. เทวดาพิเศษ 8 องค์ คือ อาโป ธุโว โสโม อธุโว อนิโล อนโล ปจฺจูโส ปภาโส เหล่านี้ เรียกว่า
      วสว หรือ วสพ
    2. รตน, แก้ว
    3. ทรัพย์, สมบัติ, เงินทอง (อ. 895) [จาก วส นี้ - สูจิ].
  • วาสโว  ป. วาสวะ, วาสพ, พระอินทร์, 'มีรัตนะ' [จาก วสุ แก้ว - สูจิ].
  • วาสุกี  ป. วาสุกี, นาคราช, พระยานาค, 'มีแก้ว' [จาก วสุ แก้ว. ก อาคม - สูจิ].
หมวดธาตุ
ภู (อ)
คาถา/หน้า
401
ที่มา
ธป

Comments

Restricted HTML

  • Allowed HTML tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Lines and paragraphs break automatically.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.