'พยายาม' ขยัน, หมั่น
อรรถของธาตุ
ปฏิยตเน
ตัวอย่าง
ยตติ ยติ ยตวา ปยตนํ อายตนํ
- อายตนํ ป. อายตนะ ได้แก่ จักษุ รูป เป็นอาทิ [อา+ยต] มีความหมายเป็น 5 นัย:-
- ที่อยู่ (อย่างที่ไทยเราว่าศาลเทพารักษ์)
ดังบาลีว่า อิสฺสรายตนํ วาสุเทวายตนํ. - อากร (บ่อเกิด) ดังบาลีว่า สุวณฺณายตนํ รตนายตนํ.
- ที่ประชุม ดังบาลีว่า มโนรเม อายตเน เสวนฺติ นํ วิหงฺคมา.
- บ้านเกิดเมืองนอน '=สญฺชาติเทส' ดังบาลีว่า ทกฺขิณาปโถ คุนฺนํ อายตนํ - ส.
- เหตุ ดังบาลีว่า ตตฺร ตตฺเรว สกฺขิตพฺพตํ ปาปุณาติ สติ สติ อายตเน - ส.
- ที่อยู่ (อย่างที่ไทยเราว่าศาลเทพารักษ์)
- โลกายตํ นป. เป็นชื่อศาสตร์ของเดียรถีย์ กล่าวถึงกาขาว นกยางดำ เป็นอาทิ
วิ. อายตึ หิตํ เตน โลโก น ยตติ น อีหตีติ โลกายตํ ฯเปฯ - ส.
หมวดธาตุ
ภู (อ)
คาถา/หน้า
327
ที่มา
ธป
Comments