พจนานุกรมธาตุ
ธาตุ Sort descending | อรรถ | ตัวอย่าง | หมวดธาตุ | |
---|---|---|---|---|
เวหุ |
ปยตเน ขยัน, หมั่น |
เวหติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
เวฺห |
อวหายเน; พทฺธายํ; สทฺเท จ * เรียก; หยิ่ง, ประหาร, แข่งดี; ออกเสียง |
เวฺหติ วฺหายติ อวฺเหติ อวฺหาสิ อวฺหิโต อวฺหายนํ คำไขว่า พทฺธายํ นั้นมีอาการ 3 คือ ที่มี อ อยู่ต้นทุกคำ คือ อา อุปสัค (ไม่ใช่ อ ปฏิเสธ) - ส. อา. * เป็น ผทฺธายํ ก็มี ใกล้กับ สฺปรฺธายำ ทาง สํ. ว่า เหฺว สฺปรฺธายำ ศพฺเท จ to vie with, to call by name. |
ภู (อ) [ธป] |
|
เส |
ขเย สิ้นไป, เสื่อมไป |
สียติ สายติ สายติ แปลได้ 2 อย่าง:-
|
ภู (อ) [ธป] |
|
เส |
ปาเก หุง, ต้ม |
เสติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
เส |
คติยํ ไป, ถึง, เป็นไป |
เสติ เสตุ
|
ภู (อ) [ธป] |
|
เส |
คติปากขเย ไป, ถึง, บรรลุ; หุง, ต้ม, สุก; สิ้นไป |
เสติ, สายติ คจฺฉติ เอตฺถ เอเตนาติ วา เสตุ สะพาน. |
ภู (อ) | |
เสก |
คติยํ ไป, ถึง, เป็นไป |
เสกติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
เสก |
คเต ไป, ถึง, บรรลุ |
เสกติ, เสกเต. |
ภู (อ) | |
เสจ |
เสจเน รด, ราด, ประพรม |
เสจติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
เสล |
จาลคเต ให้หวั่นไหว; ไป, ถึง |
เสลติ ปุนปฺปุนํ คจฺฉตีติ เสลุ มะกอก, มะซาง. |
ภู (อ) | |
เสลุ |
คติยํ ไป, ถึง, เป็นไป |
เสลติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
เสว |
อาราธนุปภิญฺชนอาสเย ยินดี; บริโภค; อาศัย, คบหา, เสพ |
เสวติ. |
ภู (อ) | |
เสวุ |
เสวเน เสพ, คบหา, รับใช้, ปฏิบัติ |
เสวติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
เหฐ |
วิพาธายํ ทำให้ลำบาก, เบียดเบียน, รบกวน |
เหฐติ วิเหฐติ วิเหฐนํ วิเหฐโก วิเหเฐนฺโต |
ภู (อ) [ธป] |
|
เหฐ |
พาธเน ภูติปูตินํ อุปฺปตฺติยญฺจ บีบคั้น; ความเกิดขึ้นแห่งความเจริญและความหมดจด |
เหฐติ, วิเหฐติ. |
ภู (อ) | |
เหส |
คตฺยสฺสสทฺเทสุ ไป, ถึง, บรรลุ; เสียงร้องของม้า |
เหสติ. |
ภู (อ) | |
เหสุ |
คติยํ ไป, ถึง, เป็นไป |
เหสติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
เหสุ |
อวยตฺเต สทฺเท ร้อง, ส่งเสียง |
เหสติ (เหสา*) * หมายเอาเสียงม้าร้อง ในอภิธานัปปทีปิกา คาถา 119 ว่า มตา เหสา หยทฺธนิ. เหสา คือเสียงม้าร้อง. |
ภู (อ) [ธป] |
|
เหฬ |
เวฐเน พัน, โพก, ผูก |
เหฬติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
เหฬ |
อนาทรเวฐเน ไม่เอื้อเฟื้อ; พัน, รัด |
เหฬติ. หิฬติ. ในกัปปทุมะ แปลง เอ เป็น อิ |
ภู (อ) | |
เอ |
คตฺยํ ไป, ถึง, บรรลุ |
เอติ, อยติ. |
ภู (อ) | |
เอช |
กมฺปนทิตฺตีสุ หวั่นไหว, อยาก; สว่าง, รุ่งเรือง |
อาภาทีสุ เอชติ กมฺปตีติ เอชา, |
ภู (อ) | |
เอช |
กปฺปเน ไหว, สั่น |
เอชติ เอชา
|
ภู (อ) [ธป] |
|
เอช |
ทิตฺติยํ (โสภายํ) ส่องสว่าง, สวยงาม |
เอชติ |
ภู (อ) [ธป] |
|
เอฐ |
วิพาธายํ เบียดเบียน, รบกวน, กำจัด |
เอฐติ. |
ภู (อ) |