อุพฺภ

คู่ธาตุ
อุพฺภ อุภ อุมฺภ
อรรถของธาตุ
ปูรเณ

เต็ม, ให้เต็ม, บริบูรณ์

ตัวอย่าง

อุพฺภติ อุภติ อุมฺภติ  อุพฺภนา อุภนา โอโภ  อุพฺภํ เกฏุกํ กุมฺโภ-ภี  การิต-อุเภติ โอเภติ อุมฺเภติ

  • อุพฺภํ '=ปูรณํ' เต็ม, ความเต็ม. อา. มหาทานํ ปวตฺเตสิ อจฺจุพฺภํ สาครูปมํ บำเพ็ญมหาทานอันเต็มเบี่ยม 
    (คือเต็มอัธยาศัยของยาจก) ดุจสาคร (อติ+อุพฺภํ เป็น อจฺจุพฺภํ) - ส.
  • เกฏุกํ เกฏุภ เป็นชื่อศาสตร์ที่แสดงลักษณ กาพย์ กลอน โคลง ฉันท์ 
    [กิฏ+อุภ] วิ. กิเฏติ คเมติ กฺริยาทิวิภาคํ ตํ วา อนวเสสปริยาทานโต เกเฏนฺโต คเมนฺโต โอเภติ ปูเรตีติ
    เกฏุภํ - ส.
  • กุมฺโภ-ภี ป. อิ หม้อน้ำ, ขวดน้ำ, ตุ่มน้ำ, วัตถุขังน้ำอย่างใดอย่างหนึ่ง.
    [ก+อุมฺภ-ให้น้ำเต็ม] วิ. กํ วุจฺจติ อุทกํ, เตน อุมฺเภตพฺโพติ กุมฺโภ - ส.
    กุมฺภ แปลได้ (1) หม้อน้ำ '=ฆฏ' (2) กระพองช้าง, น้ำเต้าช้าง '=หตฺถิสิโรปิณฺฑ' (3) มาตราชนิดหนึ่ง เท่า
    10 อมฺมณ - ส.
หมวดธาตุ
ภู (อ)
คาถา/หน้า
267
ที่มา
ธป

Comments

Restricted HTML

  • Allowed HTML tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Lines and paragraphs break automatically.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.