ก้าวไป, ย่างไป, ขยับเข้าไป, ดำเนินไป
อรรถของธาตุ
ปทวิกฺเขเป
ตัวอย่าง
กมติ จงฺกมติ การิต- นิกฺกาเมติ
อา. นาสฺส กาเย อคฺคิ วา วิสํ วา สตฺถํ วา กมติ.
ไฟก็ดี ยาพิษก็ดี ศัสตราก็ดี ไม่ดำเนินไป, ไม่กล้ำกราย (คือไม่ลวก ไม่เข้าไป ไม่ถูกต้อง) ในกายของเขา - ส.
- อติกฺกมติ ก. ‘ก้าวล่วง’ ล่วงไป, ล่วง. ละเมิด (เช่นล่วงวินัย) [อติ+กมุ]
รูปนาม อติกฺกโม - ส. - อภิกฺกมติ ก. 'ก้าวไปเฉพาะ' ก้าวไป, เดินไป (อภิ+กมุ]
รูปนาม อภิกฺกโม - ส. - ปกฺกมติ ก. 'ก้าวไปก่อน' หลีกไป, เลี่ยงไป, ไถลไป [ป+กมุ]
รูปนาม ปกฺกโม - ส. - ปรกฺกมติ ก. 'ก้าวไปเบื้องหน้า, พยายาม, บากบั่น, บุกบั่น, ขยัน [ปร+กมุ]
รูปนาม ปรกฺกโม - ส. - วิกฺกมติ ก. 'ก้าวไปอย่างวิเศษ กล้าหาญ, แข็งขันอย่างยิ่ง [วิ+กมุ]
รูปนาม วิกฺกโม - ส. - นิกฺกมติ, นิกฺขมติ ก. 'ก้าวออก' ออกไป [นิ+กมุ]
อภินิกฺขมติ 'ก้าวออกอย่างยิ่ง,' ออกบวช, ออกจากกาม [อภิ+นิ+กมฺ]
รูปนาม นิกฺกโม นิกฺขมนํ อภินิกฺขมนํ เนกฺขมฺมํ - ส. - สงฺกมติ ก. ก้าวไปด้วยดี ข้ามไป (อย่างข้ามเหว ห้วย) เป็นต้น [สํ+กมุ]
รูปนาม สงกนฺติ สงฺกโม - ส. - จงฺกมนํ น. จงกรม, ก้าวไปก้าวมา, เดินไปเดินมา.
หมวดธาตุ
ภู (อ)
คาถา/หน้า
369
ที่มา
ธป
Comments