ชำระ, ทำให้บริสุทธิ์
อรรถของธาตุ
โสธเน
ตัวอย่าง
ทายติ ทายนํ ทายิตุํ
ทาตุํ ทายิตฺวา ทตฺวา
อา.
- พาโล อพฺยตฺโต น ปฏิพโล อนุยุญฺชิยมาโน อนุโยคํ ทาตุํ คนเขลาไม่ฉลาด ถูกเขาซักถามไม่สามารถ 'จะทำความซักถามให้บริสุทธิ์' คือไม่อาจตอบหรือแก้ไข.
- อาจริยสฺส อนุโยคํ ทตฺวา พาราณสึ ปจฺจาคจฺฉิ 'ทำความซักถามของอาจารย์ให้บริสุทธิ์' คือตอบอาจารย์แล้วกลับเมืองพาราณสี. 'ทาตุํ=โสเธตุํ, ทตฺวา-โสเธตฺวา' - ส.
ส. อ้าง อรรถกถา สมนฺตปฏฺฐานปกรณ ว่า "ทานํ ทตฺวา (ชำระทาน หรือ ชำระทานเจตนา) ท่านแก้ว่า ตํ เจตนํ ปริโยทเปตฺวา ทำเจตนานั้นให้ผ่องแผ้ว. นี้เป็นนีติดีที่สุด ควรยึดถือ." (ดู ทา-โสธเน).
หมวดธาตุ
ภู (อ)
คาถา/หน้า
339
ที่มา
ธป
Comments