ไป, ถึง, เป็นไป
อรรถของธาตุ
คติยํ
ตัวอย่าง
ปชฺชติ ปฏิปชฺชติ สมาปชฺชติ อาปชฺชติ ปชฺโช ปชฺชํ ปชฺโช-ชา-ชํ
- ปฏิปชฺชติ ก. เดิน, ดำเนิน, ไต่; ปฏิบัติ, ประพฤติ, บำเพ็ญ [ปฏิ+ปท]
รูปอื่น ปฏิปนฺโน ปฏิปทา ปฏิปตฺติ เป็นต้น.
อา. มคฺคํ ปฏิปชฺชติ ดำเนินไปสู่มรรคา. ปฏิปตฺตึ ปฏิปชฺชติ บำเพ็ญข้อปฏิบัติ หรือ ดำเนินไปสู่ความประพฤติดีงาม - ส. - สมาปชฺชติ ก. ถึงพร้อม, เข้าฌาน [สํ+อา+ปท]. รูปอื่น สมาปนฺโน สมาปตฺติ เป็นต้น.
อา. ผลสมาปตฺตึ สมาปชฺชติ เข้า หรือ ถึง ผลสมาบัติ - ส. - อาปชฺชติ ก. ต้อง, ต้องโทษ. ถึงโทษ. [อา+ปท] รูปอื่น อาปนฺโน อาปตฺติ เป็นต้น.
อา. อาปตฺตึ อาปชฺชติ ภิกษุต้องอาบัติ.
บางคราวเป็น อกมฺม ก็มี เช่น เตสํ อธมฺโม อาปชฺชติ อธรรม ย่อมต้องแก่เขา ท. คือเป็นฝ่ายผิด - ส. - ปชฺโช ป. ทาง, หนทาง, ถนน. (อ. 1035).
- ปชฺชํ นป. โคลง, ฉันท์, กาพย์, กลอน. (อ. 1035).
- ปชฺโช-ชา-ชํ ค. ของเกื้อกูลแก่เท้า เช่น น้ำล้างเท้าเป็นต้น. (อ. 1035).
หมวดธาตุ
ทิว (ย)
คาถา/หน้า
428
ที่มา
ธป
Comments