นิ

อรรถของธาตุ
นเย

นำ, นำไป

ตัวอย่าง

เนติ นยติ เนตุํ เนตฺวา 

ธาตุนี้มีรูปสัมฤทธิมาก ดังต่อไปนี้:-

  • อาเนติ, อานยติ  ก. นำมา, พามา, ถือมา ฯลฯ [อา+นิ].
  • วิเนติ  ก. แนะนำ, ชักนำ, สั่งสอน, ผึกหัด; กำจัด, ทำลาย. [วิ+นิ]  
    อา. วิเนยฺย หทเย ทรํ  กำจัดความกระวนกระวายในหทัยแล้ว - ส.
  • เนตา, เนตฺตา, นายโก  ป. 'ผู้นำ,' หัวหน้า คนเป็นประธาน, จอมหมู่, จ่าฝูง.  
    อา. เนตฺเต อุชุคเต สติ  เมื่อหัวหน้าเดินตรง - ส.
  • วิเนตา  ค. ผู้แนะนำ, (เหมือน วิเนติ). กค.  กมฺม-วินีโต อก.-วิเนตฺวา.
  • เนยฺโย, เวเนยฺโย  ค. ควรนำ, ควรชักนำ, ควรแนะนำ, ควรสั่งสอน, ควรฝึกสอน.
  • วินโย  ป. วินัย, ศีล ระเบียบฝึกหัดกายวาจา, ชักนำกายวาจา; กำจัดโทษทางกายวาจา. [วิ+นิ].
  • เวนยิโก  ค. ผู้รู้วินัย, ผู้ชำนาญวินัย.
  • เนตฺตํ  นป. เนตร, ตา, ดวงตา.
  • เนตฺติ  อิ. ชื่อของตัณหา 'ผู้นำ'  
    อา. ภวเนตฺติ สมูหตา ตัณหาผู้นำไปสู่ภพถูกถอนขึ้นแล้ว - ส.
  • เนตฺติโก.  ป. ชาวนา, ชาวไร่, '=กสฺสโก,'  
    อา. อุทกํ หิ นยนฺติ เนตฺติกา  ชาวนา ท. นำน้ำไป - ส.
  • นโย  ป. นัย, เนื้อความ, ข้อความ, ใจความ.
  • วิเนตุํ  น. ความแนะนำ, เพื่อแนะนำ ฯลฯ.
  • นยนํ  กน. ความนำ, ความนำไป.
  • อานยนํ  กน. ความนำมา  (ดู อาเนติ).
หมวดธาตุ
ภู (อ)
คาถา/หน้า
356
ที่มา
ธป

Comments

Restricted HTML

  • Allowed HTML tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Lines and paragraphs break automatically.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.