ฆร

อรรถของธาตุ
เสจเน

รด, ราด, สาด

ตัวอย่าง
  • ฆร นป. เรือน, 'ฝนรด.' ฆรติ กิเลสวสสเมตฺถาติ ฆรํ - สูจิ.
  • ฆรพนฺธน [ฆร+พนฺธน] นป. 'เครื่องผูกคือเรือน, ความผูกด้วยเรือน,' ความมีเรือน, แต่งงาน. 
    ฆรพนฺธเนน พนฺธึสุ แต่งงานแล้ว (อย่างเอาความ), ตามอักษรว่า 'ผูกแล้วด้วยเครื่องผูกคือเรือน ฯลฯ ธมฺอ. 1/4.
  • ฆรณี อิ. แม่เรือน, ภรรยา. อช. 337. ธมอ. 6/187.
  • ปคฺฆรติ* [ป+ฆร] ก. ไหลออก, หลั่งออก. ปคฺฆร นี้ แปลได้ทั้ง สกมฺม อกมฺม. 
    ปุพฺพญฺจ โลหิตญฺจ ปคฺฆรึสุ (เมล็ดต่อม ท.) หลั่งออกแล้วซึ่งหนองแลโลหิต ขุ. 1/374. 
    เต คณฺฑา ตํ ทิวสเมว ภิชฺชิตวา … ปุพฺพโลหิตานิ ปคฺฆรึสุ ฝีเหล่านั้นแตก ณ วันนั้นทีเดียวแล้ว หลั่งออกซึ่งหนองแลโลหิต ท. ชาอ. 7/281.

* ที่มาคู่กับ อุคฺฆรติ ลง อนฺตปัจจัย เป็น อุคฺฆรนฺตํ ปคฺฆรนฺตํ  โบราณแปลว่า เทขึ้นอยู่ เทลงอยู่  หมายความว่า ไหลออกทั้งข้างบนข้างล่าง  สุมงคลวิลาสินี ภาค 2/546 แก้ว่า อุคฺฆรนฺตนฺติ อุปริ ฆรนฺตํ. ปคฺฆรนฺตนฺติ เหฏฐา ปริสฺสวนฺตํ. 

  • ปคฺฆริต [จาก ปคฺฆรติ] กค. ไหลออกแล้ว, ซึมออกแล้ว.
    ติตฺถิยานํ ปคฺฆริตเสทสรีเร ในสรีระแห่งดิตถีย์ ท. มีเหงื่ออันไหลออกแล้ว ธมฺอ. 6/186.
  • ปคฺฆรณ [จาก ปคฺฆรติ] นป. ความไหลออก, ความหลั่งออก.
    อสฺสูนํ อปฺปคฺฆรณเวลา เวลาแห่งอันไม่ไหลแห่งน้ำตา ท. ชาอ.10/43. [อ+ปคฺฆรณ+เวลา] ต้นฉบับเป็น อปคฺฆรณ ซึ่งแท้จริงควรเป็น อปฺปคฺฆรณ.

 

หมวดธาตุ
ภู (อ)
ที่มา
ธป

Comments

Restricted HTML

  • Allowed HTML tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Lines and paragraphs break automatically.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.