มูล

มูลติ มูลํ ปาทมูลํ ปาทมูลิโก

• มูลํ  มีความหมาย 3 นัย:-
  • ราก, ต้นเดิม, เค้าเดิม, มูลเดิม, 'งอก; ที่อาศัย.' 
    วิ. มูลยติ รุหติ รุกฺขาทิ เอเตนาติ มูลํ ฯลฯ  
    ดังบาลีว่า มูลานิ อุทฺธเรยฺย - ส.
  • อสาธารณเหตุ, เหตุเฉพาะ  
    ดังบาลีว่า โลโภ อกุสมูลํ.
  • ที่ใกล้, ใกล้เคียง, (=สมีป)  
    ดังบาลีว่า ยาว … ปณฺณานิ ปตนฺติ เอตฺตาวตา รุกฺขมูลํ - ส.
• ปาทมูลํ  บาทมูล, เท้า, โคนเท้า, ใกล้เท้า [ปาท+มูล].
• ปาทมูลิโก  ป. คนใช้สนิท, คนรับใช้ใกล้ชิด, 'อยู่ใกล้เท้า.'  
  ปาทมูลิกา อิ. ภรรยา, นางบำเรอ, หญิงคนใช้สนิท 
  อา. ปาทมูลิเกหิ สทฺธึ มนฺเตสิ ปรึกษากับคนใช้สนิท ท. (สํกิจฺจชาตก).