ปพฺพ

ปพฺพติ ปพฺพํ ปพฺพโต

• ปพฺพํ  บัพพะ, 'เต็ม,' ข้อ, ปล้อง เช่น ข้อไม้, ปล้องไม้ หรือ ข้อนิ้วเป็นต้น;  
  ภาค, หมวด, หมู่, ตอน เช่น แบ่งภาคในหนังสือเป็นต้น; 
  ดิถีทางจันทรคติ ซึ่งนับเป็นวันไม่ดีในโหราศาสตร์ [ปพฺพ=ปูรเณ - สูจิ].
• ปพฺพโต  บรรพต, ภูเขา 'มีข้อ หรือ มีปล้อง' [ปพฺพ-ปูรเณ+ต ปัจ.- สูจิ], 
  ปพฺพโต นี้ เป็น ป. แต่มีในที่หลายแห่ง เป็น ปพฺพตานิ วนานิ ภูเขา ท. ป่า ท. (เช่นในเขมาเขมสรณคมนทีปิกาคาถา เป็นต้น) ซึ่งเป็นรูป นป. 
  นี้พึงทราบว่าเป็น ลิงฺควิปลฺลาส ความคลาดเคลื่อนของลิงค์ (ส. 2).
  แท้จริง วิปลฺลาส ของไวยากรณ์ท่านจัดไว้ มี 6 คือ
  1. ลิงฺควิปลฺลาโส คลาดลิงค์
  2. วิภตฺติวิปลฺลาโส คลาดวิภัตติ
  3. วจนวิปลฺลาโส คลาดวจนะ
  4. กาลวิปลฺลาโส คลาดกาล
  5. ปุริสวิปลฺลาโส คลาดบุรุษ
  6. อกฺขรวิปลฺลาโส คลาดอักษร (ส. 459)  
     (แต่ที่จะรู้ว่าเป็นวิปัลลาสนั้น ต้องอาศัยสอบสวนหลายแห่งให้ลงรอยกัน บางทีเป็นเขียนผิดเขียนพลาด ซึ่งไปคนละทาง).