ประพฤติ; เที่ยว; ไป, เป็นไป; กิน, บริโภค
อรรถของธาตุ
จรณ; คติ; ภกฺขเนสุ
ตัวอย่าง
จรติ จริยา จริตา จาโร จโร พฺรหฺมจริยํ จรณํ
- พฺรหฺมจริยํ นป. พรหมจรรย์, 'ประพฤติประเสริฐ' ตามที่ใช้มีความหมายเป็นหลายอย่าง คือ
- ทาน, การให้
- เวยฺยาวจฺจ การขวนขวาย
- สิกขาบท
- พรหมวิหาร (เมตฺตา กรุณา มุทิตา อุเปกฺขา)
- การแสดงธรรม, เทศนา
- เมถุนวิรติ, เว้นเมถุน
- สทารสนฺโตส ยินดีเฉพาะคู่ผัวตัวเมีย
- อุโบสถ
- อริยมรรค
- คำสั่งสอนทั้งสิ้น
- อัธยาศัย - ส.
จร ธาตุ ประกอบด้วยอุปสัค มีความเป็นต่างๆ ดังนี้:-
- วิจรติ, สญฺจรติ ก. เที่ยวไป, สัญจรไป [วิ+สํ+จร].
- อนุจรติ ก. ประพฤติตาม, เดินตาม [อนุ+จร].
- ปฏิจรติ ก. ปกปิด '=ปฏิจฺฉาเทติ' [ปฏิ+จร].
- วิจาโร น. วิจาร, พิจารณา, ใคร่ครวญ, 'ใจเที่ยว' [วิ+จร].
- โอจรโก ค. ผู้ประพฤติต่ำ, ประพฤติเลวทราม [โอ+จร].
- อติจรติ ก. ล่วง, ละเมิด [อติ+จร]. อติจารี, ธมฺมาติจารี ค. คนล่วงธรรม, คนผิด.
อา. นรา ธมฺมาติจาริโน (สํกิจฺจชาตก).
หมวดธาตุ
ภู (อ)
คาถา/หน้า
376
ที่มา
ธป
Comments