ด่า, ว่า
อรรถของธาตุ
อกฺโกเส
ตัวอย่าง
อ เบื้องต้นแห่งคำ อกฺโกส ทุกรูป พึงทราบว่าเป็น อา ปุรพบท รัสสะเป็น อะ แล้วสัญโญคทุกแห่งไป.
- อกฺโกสติ
อกฺโกสวตฺถูหิ อกฺโกสนฺติ ปริภาสนฺติ ย่อมด่า ย่อมบริภาษ ด้วยอักโกสวัตถุ ท. ธมฺอ. 7/420. คำ อกฺโกสติ มักใช้คู่กับ ปริภาสติ. - อกฺโกสก [อา+กุส] ค. ผู้ด่า. +ปริภาสก.
อกฺโกสกปริภาสโก ผู้ด่าว่า ธมฺอ. 6/277. องฺ. 3/279. - อกฺโกส, อกฺโกสน ป. นป. ความด่า-ว่า, คำด่า-ว่า.
อกฺโกเสหิ อกฺโกสิตวา ธมฺอ. 3/438.
อนกฺโกสน [น+อกฺ-] ความไม่ด่า ธมอ. 6/277. - อกฺโกสวตฺถุ [อกฺโกส+วตฺถุ] นป. วัตถุ-ที่ตั้ง-ฐาน แห่งการด่า (มี 10 มีการอ้างชาติ นาม โคตร เป็นต้น)
ทสหิ อกฺโกสวตฺถูหิ อกฺโกสนฺติ ปริภาสนฺติ ธมฺอ. 2/191. - อกฺโกจฺฉิ [อา+กุส+อี อชฺชตฺตนี] ก. ด่าแล้ว. =อกฺโกสิ ธมฺอ. 1/39-40.
- อกฺกุฏฺฐ (อา+กุส+ต ปัจ.] กค. ด่าแล้ว.
อกฺกุฏฺโฐติ ทสหิ อกฺโกสวตฺถูหิ อภิสตฺโต สุตฺตนิปาตอ. 2/209. - อกฺกุฏฺฐ นป. ความด่า, คำด่า.
อกฺกุฏฺฐวนฺทิตนฺติ อกฺโกสญฺจ วนฺทนญฺจ สุตฺตนิปาตอ. 2/374.
หมวดธาตุ
ภู (อ)
คาถา/หน้า
ธป. ธม.
ที่มา
ธป
Comments